Menopoz, kelime manası olarak aylık adet kanamalarının tabii yolla bitmesi demektir. Bu müddet içinde yumurtalıklar, iki kadınlık hormonu olan östrojen ve progesteron salınmasını yavaşlatır ve bir müddet sonra da imalatını durdurur.
Bir yıl süresince adet görülmemesi vaziyeti menopoz olarak tanımlanmaktadır.Halk arasında menopoz menapoz yada menepoz olarak da dile getirilir.
Bir takım kadınlar aylık adet kanamalarının bitmesi dışında, menopozu rastgele bir belirti olmadan geçirirler. Diğer bir takım kadınlarda ise östrojen düşüklüğü sıcak basmaları, terleme gibi fiziksel farklıklara kapı aralar. Bu kısa dönemde ortaya çıkan farklıklar orta derecede veya ciddi düzeyde olabilir ve bazen de uykusuzluk, anksiyete (sinirlilik) veya çöküntüye sebebiyet verebilir. Bu tarz hissedilen farklıklara ek olarak vücutta farkına varılamayan farklıklar de oluşmaktadır ki bunlar, osteoporoz ve kalp hastalıkları gibi gelecekteki sıhhat ve hayat kalitesini etkileyecek ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir.
Menopoza girme yaşı nedir?
Östrojen düşüklüğünün en erken göstergeleri gayri muntazam ve miktarı değişken adet kanamalarıdır. Menopoza girişi etkileyen en ehemmiyetli etmenler irsiyet ve ırktır. Yedi Güneydoğu Asya ülkesinde gerçekleştirilen bir araştırma ile menopoz yaşı vasati 51 olarak belirlenirken, Türkiye'de bu ortalama 45-47'ye kadar düşmektedir. Bununla birlikte 30'lu yaşların ortalarında "erken", 50'lili yaşların ortalarında ise "geç" olarak da görülebilir. Siyah ırk kadınları beyaz kadınlara göre iki sene erken menopoza girmektedirler ve doğum sayısının fazla olması da menopoz ile tanışmayı geciktirmektedir. Menopoza girme yaşını belirleyen bir diğer öğe da kadının kendi annesinin,teyzesinin menopoza girme yaşıdır.
Menapoz nasıl oluşur?
Her kadın doğduğu sırada yumurtalıklarında 400. 000 – 500. 000 yumurta ile dünyaya gelir. Bu sayı sabittir ve artık geri sayım başlamıştır. Yumurtalar yumurtalıklarda ergenlik çağına başka bir deyişle adet görme yaşına kadar sakin, suskun beklerler. Bu dönemde vücudun gelişmesi ile paralel olarak cinsiyet konusunda hormon salgıları başlar ve artık yumurtalar bu salgıya olgunlaşarak cevaplarlar. Düzenli adetler yumurtanın olgunlaşmasını ve her ay kadın vücudunun gebeliğe hazırlığını gösterir. Her adet döneminde takriben 900 – 1000 yumurta olgunlaşma gayretine girişir, ancak bunlardan yalnızca biri, pek seyrek de ikisi yeni bir canlı oluşturabilecek kadar olgunlaşır ve döllenmek üzere yumurtalık dışına atılır. Geri kalanlar, başka bir deyişle seçilemeyenler bulundukları yerde yok olurlar. Bu yumurtaların tükenmesi ile beraber menopoz oluşur ve menopoza girme yaşı kadından kadına farklıdır.
Menepozun kadına tesirleri nedir?
Menepoz 40 ile 52 yaşlar arasında geçirilen,kadınlar için kendine mahsus bir dönemdir. Menepoz bir hastalık değildir. Menapoza giren kadında hormonal bir dizi farklık olur. Bu dönemde kadın adetten kesilir. Bu kesilme kadında hormon değişimleriyle alakalıdır. Bu dönem korkulmaması şart olan bir dönemdir. Hem de bu dönemde hem gebe kalma korkusu yaşamadan cinsel ilişki mevzubahis olduğu için, hem de artık kadın bu konuda deneyimli olduğu için bu dönem kadınının rahat, mutlu, kendine güvenli, huzurlu geçireceği bir dönem olmalıdır.
Menopoz dönemine giren kadınları ürküten konulardan bir tanesi üretkenliğini kaybetmiş olmaktır. Bu konu hem çocuğu olan, hem de hiç çocuğu olmayan hanımları bir sıkıntı içine sokar. Bilhassa hiç çocuk sahibi olmayan hanımlar bu dönemi daha sıkıntılı geçirirler. Bu çok normaldir. Bu dönemde hormon farklıklarından dolayı fizyolojik olaylar ortaya çıkar. Bu döneme has özellikler olarak terleme, yüzde kızarma, iç sıkıntısı, huzursuzluk, yorgunluk, uyku problemleri görülür. Bu dönemde bazı hanımlarda cinsel istekte artma, bazılarında ise azalma görülebilir. Bu döneme psikolojik olarak bakıldığında düzenli bir hayatı olan bir hanım bu dönemi çok zorlanmadan geçirir. Bu dönem de ergenlik dönemi gibi natürel ve gelip geçen bir dönemdir. Bazen 45 civarında menopoza girilebilir. Bazen de 50 civarında girilir. Tüm bu tarihlerde soyaçekim tesirli olmaktadır. Bu dönemde bilhassa eş toleranslı, anlayışlı olmalıdır. Ve de her iki eş de bu dönemin geçici bir dönem olduğunu bilmelidir.