AMNİYOTİK BAND SENDROMU

Amniyotik band belirtisi üzücü neticelere sebep olabilen ancak oldukça nadir görülen bir tablodur. Görülme sıklığı fark kaynaklarda değişik olarak verilmektedir. Kimi yazarlar 1200 canlı doğumda bir görüldüğünü ileri sürmektedirler bu oldukça yüksek bir orandır. Belirtinin gerçek görülme sıklığı ise 5000 ile 10.000 canlı doğumda bir olarak kabul edilmektedir.

Gebeliğin erken döneminde spontane olan düşükler de göz önüne alındığında oranların biraz daha yüksek olabileceği düşünülmektedir. Belirti çok değişik isimlerle anılmaktadır. Amniyotik band belirtisi en çok kullanılan terminoloji olmakla beraber, ADAM kompleksi(amniyotik deformite, adhezyon, mutilasyon), aniyotik band sekansı, amniyotic distuption complex, konjenital amputasyon, konjenital kontrakte band, transvers terminal defekt gibi çok değişik şekillerde tarif edilmektedir.

Oldukça nadir görülmekle birlikte genelde neticeleri dramatiktir. Tanım olarak amniyotik band belirtisi, bebeğin kol ve bacaklarında hafif ödemden, kol ve bacaklar başta olmak üzere fetal bölümlerin tamamiyle kaybolmasına kadar uzanan konjenital anomalileri kapsar.Olan band fetal dokuları sararak sıkar ve o düzeyden asagiya kan, ve dolayisi ile oksijen akımını keser.Etkilenen vücut bölümünün hareket yeteneği azalır.Netice olarak bandın bulunduğu yerden aşağı düzeylerde gelişim durur.

Sözgelişi şayet band bebeğin bir dirseğine dolanırsa, olayın şiddetine göre ya kolun dirsekten aşağı bölümü hiçbüyümez (otoamputasyon) veyahut deformite oluşur.Şayet oluşan fibröz band fetusun boynuna veyahut hayati ehemmiyete sahip bölümlerinden birine dolanırsa bebek anne karnında kaybedilebilir.

Çok hafif olan vaziyetlerde ise parmaklarda yapışıklık gibi doğum sonrası operasyon ile düzeltilebilecek düzeyde anomaliler görülür. Belirtinin en sık görülen formunda ise bebek doğduktan etkilemiş bölümlerde sanki çok sıkı bir lastik geçirilmiş gibi oluklar görülür.

Genel olarak dile getirmek gerekir ise ortaya çıkan problem bandın nerde olduğuna ve ne kadar sıkı olduğuna bağlıdır.Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte geçerli olan kuram, gebeliğin çok erken dönemlerinde amniyon zarının rastgele bir nedenle yırtılması ve serbest şekilde sallanan parçaların fetal bölümleri sarmalayıp sıkıştırması olarak kabul edilmektedir.Bu yırtılma sonrası amniyon zarı kendini yeniler ancak fetusa bağlanan kısımlar olduğu gibi kalır.

Bugüne kadar bu belirtiye sebep olabileceği belirlenen ispat etmiş rastgele bir riziko etkeni yoktur. Benzer şekilde genetik etkenlerin tesirini düşündürecek ispat eder da mevcut değildir. Ancak bir takım teratojen ilaçların vaziyetten mesul olabileceği ileri sürülmüştür. Bu konuda çalışmalar devam etmektedir.

Amniyotik band belirtisi tetkarlama eğilimi olan bir tablo değildir. Birkez amniyotik band belirtili bebek dünyaya getirenlerde diğer bebeklerde de benzer vaziyetin görülme ihtimali artmaz.

Amniyotik band belirtininde tanı ultrasonografik inceleme sırasında duvardan başlayıp kesenin içinde ilerleyen ve fetusda biten band şeklinde yapıların görümesi ile konur.Ayrı olarak etkilenen bölümün alt düzeylerindeki uzuv deformiteleri inceleme esnasında tespit edebilir. Asimetrik deformite varlığında amniyotik band araştırılmalıdır.

Ayırıcı tanıda ise band gibi görülen amniyon zarı katlantılarına dikkat edilmelidir.

Rehabilitasyon ile ilgili yapılabilecek fazlaca birşey yoktur. Hastalığın ileri formlarında vaziyet fark edildiğinde gebeliğin sonlandırılması düşünülebilir. Hafif formlarda ise anne karnında cerrahi teşebbüs ile bu bandların kesilmesi tecrübi evrede devam etmektedir.

Benzer vaziyetler 
Erken gebeliklerde ultrasonografilerde amniyotik band benzeri yapılar sıklıkla tespit edirler. Ancak bu yapılar ikinci trimesterda kaybolurlar. Büyük ihtimalle band olarak değerlendirilen bu yapılar amniyon zarının kıvrıntılarıdır. İlk trimesterda ultrasonda görülen bu yapılar nedeni ile hemen amniyotik band belirtisi tanısı koymak doğru değildir.

Ara ara ultrasonografide tespit eden görüntüler amniyotik bandı düşündürebilir ancak bunlar gerçek amniyotik band değildir. Sözgelişi uterus içinde bulunan yapışıklıklar (sineşi) yanlış değerlendirme neticesi amniyotik band zannedilebilir. Gebeliğin seyrinde kritik ehemmiyete sahip değildirler ve seyrek probleme kapı aralarlar. Yarattıkları en ehemmiyetli problem bebeğin baş yerine başka bir bölümünün önde gelmesidir.

Ultrason incelemesinde bebekte rastgele bir anomalinin olmaması ayırıcı tanıda rol oynar. Çok büyük sineşiler bebekte gelişme geriliğine sebep olabilirler. Doppler ultrasonografi incelemesinde gerçek amniyotik bandta kan akımı tespit etmez iken, sineşide oldukça yoğun bir akım bulunur ve bu ayırıcı tanı için tipik bir belirtidir.