KARDİYAK ANOMALİLER (KALP ANOMALİLERİ)

Yenidoğanda en sık görülen doğumsal anomaliler kalbe aittir. Her 1000 yenideğan bebekten 5 ila 8'inde kalp anomalisi mevcuttur.
Doğumsal kalp anomalilerinin pek çok çeşidi vardır. Bunların ehemmiyetli bir bölümü rastgele bir acil rehabilitasyon gerektirmez .Sözgelişi iki karıncık arasındaki duvarda bulunan açıklıklardan (ventriküler septal defekt) ufak olanlar büyük oranda ilerleyen vakitlerde kapanır. Bir bölüm anomaliyi de (aort darlıklarının bir bölümü gibi ) doğumdan önce tespit edebilmek .

Gebelik esnasında yapılan ultrasonografilerde kalbin değerlendirilmesi esnasında iki ehemmiyetli etken vardır. İkinci ehemmiyetli görüntü de kalpten çıkan büyük damarların (aort ve pulmoner arter) doğru konumda olduğunun izlenmesidir. Bu iki görüntü normalse kalpteki ehemmiyetli meselelerin tamamına yakını ekarte edilmiş sayılabilir, takriben %90 oranında sıhhatli bilgi verir. Kalpte dört odacık görüntülenmesi ve çıkış yollarının görüntülenmesi için en uygun vakit gebeliğin 18-22 haftaları arasıdır.

Fetal kalbin daha ileri incelenmesi şart olan vaziyetlerde fetal ekokardiografi kullanılır.
Annede doğumsal kalp hastalığının bulunması, diabetik anne, doğumsal kalp anomalili bebek doğurma öyküsü, bebek kalp atışlarında aritmi tespit etmesi gibi rizikolu vaziyetlerde fetal ekokardiografi yapılması gereklidir.

Gebeliğin 11-14 haftaların arasında yapılan ense kalınlığı ölçümünün (NT)artmış izlenmesi de konjenital kalp hastalıkları ile ilgili kuşku yaratır. Konjenital kalp hastalığı olan fetusların en az %25'inde NT ölçümünün arttığı bildirilmiştir. Bu yüzden NT artmış olarak izlenen fetuslara fetal ekokardiyografi yapılması önerilmektedir.

Doğumsal kalp anomalisi için riziko etkenleri:
Aşağıdaki riziko etkenleri olan gebeliklerde fetusta doğumsal kalp anomalisi görülme rizikosu artmaktadır.
- Anne veya babada doğumsal kalp anomalisi olması
- Önceden kalp anomalisi olan çocuk doğurmuş olmak
- Kardiyak açıdan teratojen olan ilaçlara veya maddelere maruz kalmak (Lityum, folat antagonistleri, organik solventler, talidomit, izotretinoin, antikonvülzanlar..)
- Annede diabet olması (Gestasyonel diyabette riziko artmaz)
- Annede fenilketonüri olması
- Gebelikte annein prostaglandin sentetaz inhibitörü ilaç kullanması (duktus arteriozusun erken kapanmasına yol açar)
- Gebelikte kızamıkçık (rubella) geçirmiş olmak
- Ultrason ile fetusta kalp dışında bir uzuvda anomali tespit etmesi
- Kromozomal anomalili fetus
- Non-immun hidrops
- Fetal aritmi (fetus kalbinde ritm bozukluğu)
- Anormal fetal situs
- NT (fetal ense kalınlığı) fazla olması
- İkizden ikize transfüzyon belirtisi (TTTS)
- Tek umblikal arter
- Polihidramnios
- SLE

Sıkça görülen kalp anomalileri:

Fallot Tetrolojisi: Birbirinden değişik 4 anomalinin beraber bulunduğu vaziyettir. Doğum sonrasında belirtilerin ağırlığına göre ilaç veya cerrahi rehabilitasyon uygulanabilir. Gebeliğin sonlandırılması için neden değildir.

Büyük Damar Transpozisyonu: Ağır bir anomalidir. İki türü vardır. Tam şeklinde ana atar damar (aort) sağ karıncıktan, akciğerlere giden ana damar da sol karıncıktan çıkar. İkinci şeklinde kulakçıklar ve karıncıklar da transpozisyona katılır. Cerrahi düzeltme yüksek rizikolu bir operasyon olmasına rağmen hayat bahtı vardır.

Hipoplastik Sol Kalp Belirtisi: Sol karıncığın çok küçük olması ve bu karıncığa ait iki kapakçığın darlığı veyahut hiç gelişmemesi vaziyetidir. Genelde anne karnında kalp yetmezliği ile birliktedir. Çok ağır ve prognozu kötü bir hastalıktır. Gebeliğin sonlandırılması önerilebilir.

Küçük VSDlerin çok büyük bir bölümü giderek kendi kendine kapanır. Veyahut ilerleyen dönemlerde uygulanacak cerrahi rehabilitasyonla tamamiyle normal bir hayat olası olur.


EK BİLGİLER:
- Anne ve babadan bebeğe geçebilen başka bir deyişle ailesel olarak tekrarlama ihtimali en yüksek olan kalp anomalisi sırayla Marfan belirtisi, aort darlığı ve VSD'dir.
- En sık konjenital kalp anomalisi biküspit aortadır. En sık romatizmal kalp anomalisi mitral darlıktır.