HAMİLELİKTE (GEBELİK) KULLANILAN İLAÇLAR NELERDİR?

Gebelik döneminde en sık kullanılan ilaçların tesirleri nelerdir?

Gebelik döneminin ilk vakitlerinde en fazla kullanılan ilaçlar, bulantı ile kusmayı önlemek emeli ile kullanılan ilaçlardır. Bu emel ile kullanılan ilaçların geneli, son zamanlarda güvenle kullanılmaktadır, Lakin her ne olursa olsun,bu ilaçları kullanılmadan önce doktora müracaat edilmelidir. Midede ki yanmayı engellemek için kullanılan, anti-asit olarak adlandırılan ilaçların bugüne kadar ciddi rastgele bir yan tesiri bulunmamıştır, gebeler kullanılabilirler. Gebelik döneminin 3 ayında, vitamin desteği  olarak sadece folik asit önerilmektedir. Diğer vitamin çeşitlerinin bu dönemde kullanılmasına ihtiyaç yoktur. 3. aydan sonra, multi-vitamin ismi ile bilinen ve bir çok vitamin içeren ilaçlar kullanılabilir.

Çöküntüsü engellemek  için kullanılan ilaçların büyük bir bölümü, gebelik döneminde kullanılmamaktadır. Lakin çok ihtiyaç duyulan görülen anlarda, dikkatli bir şekilde seçilen düşük  dozda bir ilaç, kısa müddetli olarak kullanılabilir. Ağrı kesiciler, gebeliğin ilk 3 ayında kullanılmaz. Gerekli olduğu  en vakit, sık parasetamol içeren ve ülkemizde de sık olarak kullanılan ürün kullanılmaktadır. Bilhassa gebeliğin son demlerinde, ağrı kesici ilaçları yüksek doz kullanmak, bebeğin kalp-damar sisteminde meselelerin oluşmasına kapı aralayabilir.

Gebelik sırasında, anne adayının hiçbir problemi olmasa bile düzenli olarak kullanması şart olan kimi ilaç ile vitaminler vardır. Bu arada gebelik esnasında ortaya çıkan problemler ve kimi hastalıklar karşısında gerektiği zaman kullanılan ilaçlar da mevcuttur. Normal insanlarda kullanılan her ilaç, gebelik döneminde kolayca kullanılamaz. Bunun sebebi ise, ilaçların bir çoğu plasentadan bebeğe geçerek bebeğe zarar verebilmektedirler. Ancak bazı ilaçlar ise bebeğe geçmez , geçse dahi zarar vermez hem de yararlı sağlar. Bu sebep ile, gebelikte vitaminler de içerisinde olmak üzere, en kolay ilaç dahi doktora müracaat etmeden netlikle kullanılmamalıdır.

Bunun yanı sıra ilaçlar, kişinin genetik yapısına göre fark sonuçlar gösterebilir. Başka bir deyişle ilacı kullanan her gebe bayanda, yan tesir aynı olmaz. Büyük oranda farklılıklar gösterebilir.

Gebelikte kullanılan vitaminler:

Hamilelik döneminde netlikle kullanılması gereken vitamin FOLİK ASİTtir. En doğru ve faydalı olanı, folik asiti hamilelik başladığı dönemden sonra değil, hamile kalmadan önce kullanmaya başlamaktır. Hamile kalmadan asgari 3 ay öncesinden folik asit kullanılması ve hamilelik gerçekleştikten sonrada 3. ay bitene kadar, kullanılmaya devam edilmesi önerilir.

Bu sebepten dolayı, hamile kalmayı tasarılayan kişinin, daha hamile kalmadan önce folik asit kullanmaya başlaması gerekir. Folik asit, bebekte nöral tüp defekti denilen anomalinin oluşmasını engellemek için kullanılır. Genelde, günde 0.4 mg (400 mcg) folik asit yeterli olurken, önceden nöral tüp defektli bebek dünyaya getiren  ve riziko grubunda olan kişiler için (epilepsi ilacı kullananlar, insülin kullanan diabetikler), bu doz 4 mg (4000 mcg) olmalıdır. Folik asit kullanıldığı zamanlar, bazen 1 veya 2 gün  kullanmanın unutulması halinde herhangi bir mahzur olmaz. Ancak yeniden de, düzenli bir şekilde her gün kullanılması önerilir.

Folik asit dışında olan vitaminler ve multivitamin preperatları, gebelik esnasında kullanılması mecbur olmayan ilaçlardır. Bu ilaçlar, piyasada çok sık olarak bulunur ve gebelikte kullanılmaları itibariyle yaygın tanırımları yapılır. Ancak söz ettiğimiz bu multivitamin ilaçlarının, annede ciddi bir beslenme problemleri olmadığı sürece, kullanılmaları mecburi değildir ve rastgele bir faydaları gösterilmemiştir. Fakat kullanılmalarında bir mahzur da bulunmaz. Fakat gene de, bu vitaminlerin günde ansızın çok kullanılması riziko oluşturabilir. Bu sebepten, doktorunuzun önerdiği miktardan fazla alınmamalıdır. Bazı vitaminlerin fazlası, bebeğe zarar verebilmektedir.

DEMİR (KAN) İLAÇLARININ, gebelik müddetince kansızlık olmasa dahi, kesin doğuma kadar alınmaları önerilir. Gebelik, kansızlığa eğilimli olan bir vaziyettir. Bu arada, doğum esnasında da ciddi bir kan kaybı yaşanır. Demir preperatları, oluşan bu kansızlığı önler.

Bütün bunların dışında, gebelik esnasında çok tüketilen ilaçlardan bir grup da MAGNEZYUM ve KALSİYUM preperatlarıdır. Bunların, gebelik sırasında kullanılması koşul değildir ancak, kullanılmasında bir problem de yoktur. Bütün gebelerde düzenli olarak kullanılması şart olan ilaçlardan değillerdir. Çoğunlukla, küçük adalemeler ve kramplar olduğu vakitlerde seçenek edilirler.

Gebelikte en çok kullanılan ilaçlardan,  içinde PROGESTERON hormonu  bulunan ilaçlar da, bütün gebe bayanlarda düzenli olarak kullanılması önerilen ilaçlar değillerdir. Kanama, düşük tehlikesi görüldüğü vakitlerde, doktorun direktifi ile kullanılır. Düşük oluşumunu engelleme hususunda bile, tesiri net ispat etmiş ilaçlar değillerdir.

Gebelikte AĞRI KESİCİLER , gebelikte kolayca alınan bir ilaç grubu değildir. Mecbur kalınmadığı vaziyetlerde, parasetamol türevleri haricinde ki ağrı kesiciler, gebelikte kullanılmaz. Fetus üzerinde, genelinin potansiyel zarar veren etkileri vardır. Bu sebepten dolayı, hamilelik zamanında doktora müracaat etmeden ağrı kesici ilaçların hiçbiri kullanılmaz.

Bu sayılanların haricinde, hamilelik zamanında görülen bulantı, kusma problemleri çok görüldüğü için, bunlara yönelik ilaçlar gerekli olursa doktor tarafından yazılır. Hamilelik döneminde çok karşılaşılan bir vaziyet olan idrar yolu enfeksiyonu, bazı durumlarda ilaç gerektirebilmektedir. Annenin guatr, hipertansiyon, diabet, astım, migren gibi hastalıkları varsa, bunlara ait ilaçlar uzman bir doktorlar tarafından, önerilmesi ile kullanılır. Bu tür ilaçlar, hamileliğe kötü bir etkisi olmayan yada minimum derecede zararı olabilecek ilaçların içinden seçilir.

İlaçlar konusu bu yazıya sığdıramayacağımız kadar geniş bir grubu oluşturmaktadır. Netice olarak, gebelik döneminde kesin doktora müracaat ederek ilaç kullanımı yapınız ve gereksiz ilaç kullanımından olabildiğince, bilhassa de gebeliğin ilk 3 ayında uzak durun.